Pakistan

PDF COI-PALESTINA 2012

Službeno ime

Islamska Republika Pakistan: (en: Islamic Republic of Pakistan, Jamhuryat Islami Pakistan, urdu: اسلامی جمہوریۂ پاکستان ).

Državni praznici

Nacionalni praznici koji se slave u Pakistanu su: Dan Kašmira (5. februar); Dan Pakistana (23.mart – datum proglašavanja prvog Ustava i proklamovanja republike), Praznik rada (1.Maj), Dan nezavisnosti Pakistana (14.avgust), Dan Ikbala (9.novembar – rođendan nacionalnog pesnika Muhameda Ikbala), rođendan Quaid-i-Azam Mohammad Ali Jinnah-a, osnivača Pakistana (30.jula), Dan nacionalnih manjina (11.avgust).

Muslimanski praznici koji se proslavljaju kao nacionalni praznici u Pakistanu su: Eid-ul-Azha (proslava mučeništva Abrahama); Muharram (proslava Islamske nove godine), Ashura (proslava mučeništva Imam Huseina); Eid-i-Milad-un-Nabi (rođendan proroka Muhameda), početak Ramazana i kraj Ramazana. Datumi ovih praznika variraju u zavisnosti od islamskog lunarnog kalendara.

Hrišćanski praznik koji se u Pakistanu slavi kao nacionalni praznik je Božić (25.decembar).

Geografski položaj

 Pakistan se nalazi u južnom delu Azije i ima sledeće geografske koordinate: 30˚ N (sever) i 70˚ 00′ E (istok). Površina Pakistana iznosi 796 095 km2.

Pakistan se na severu graniči sa Kinom, na istoku sa Indijom, na zapadu sa Iranom, na zapadu i severu sa Avganistanom, dok na jugu izlazi na Arapsko more. Dužina morske obale Pakistana iznosi 1046 km.

Pakistan je podeljen u tri velike geografske celine: pojas visokih planina na severu, visoravan Balokistan i ravnica oko reke Ind koja formira dva subregiona – Pandžab i Sindh.

Severni pojas visokih planina u Pakistanu čine planine Hindukuš, Karakoram i delovi planinskog lanca Himalaja. Ove planine ujedno predstavljaju i prirodne granice Pakistana na severu, jer se Himalaji prostiru u pravcu severoistoka i razdvajaju teritoriju Pakistana i Kine, dok se planina Hindukuš prostire ka severozapadu od planine Karakorum, prodire duboko u teritoriju Avganistana i prirodno formira nekoliko prolaza između dve zemlje. U ovom planinskom području ima preko 35 planinskih vrhova koji su viši od 7000m. Od 50 najviših svetskih planinskih vrhova, njih 40 se nalazi u Pakistanu. Najviši od njih je vrh K-2, od kojeg je viši jedino Mont Everest. Ako se izuzmu Severni i Južni pol, planinska oblast Pakistana je i područje sa najvećim brojem lednika.

Visoravan Balokistan se nalazi na istočnom delu Iranskog platoa i preko nje prelaze putevi koji spajaju Jugozapadnu, Centralnu i Južnu Aziiju. Ova oblast je uglavnom pustinjska i u njoj dominira pustinja Kharan. Sa druge strane, oblast je bogata prirodnim resursima – naftom, gasom, bakrom i zlatom.

Oblast oko reke Ind je plodno ravničarsko zemljište koje se koristi za poljoprivredu. Sve veće reke u zemlji se ulivaju u reku Ind, koja protiče celim Pakistanom. Za vreme britanske kolonijalne vlasti u Pakistanu izgrađene su dve brane na reci Ind i irigacioni sistem, jedan od najvećih takvih sistema na svetu. Danas ove brane imaju značajnu ulogu u sprečavanju poplava, a irigacioni sistem obezbeđuje navodnjavanje poljoprivrednim kulturama.

Klima Pakistana je umerena, a u nekim delovima zemlje varira od tropske do umerene. Iako se Pakistan nalazi u regiji monsuna, klima je pretežno suva sa malo padavina. Balokistan je najsuvlji region u celoj zemlji. U periodu od jula do septembra je sezona monsuna (sezonskih vetrova) koja u oktobru prelazi u post-monsunski period kada ima najmanje padavina u celoj godini.

Prosečne temperature u Pakistanu takom leta iznose oko 40˚C, a često i prelaze ovu vrednost. Tokom zime prosečne temperature su od 4˚C do 18˚C.

U Pakistanu je 2000.godine izvršena administrativna podela na četiri pokrajine i dve teritorijalne oblasti. Pakistanske pokrajine su: Pandžab, Sindh, Balokistan i pokrajina Khyber Pakhtunkhwa (KP), koja se ranije zvala Severozapadna granična pokrajina. U teritorijalne oblasti spadaju: oblast glavnog grada Islamabada i Federalno regulisane plemenske oblasti (Federally Administered Tribal Areas-FATA). Deo teritorije Kašmira koji je pod upravom Pakistana se nalazi na severo-istoku zemlje i podeljen je u dva entiteta: Gilgit-Baltistan i Azad Kašmir (Novi Kašmir).

Glavni grad Pakistana je Islamabad, koji nije ujedno i najveći grad jer ima oko 800 000 stanovnika. Ostali veliki gradovi sa su: Karači (13 miliona stanovnika), Lahore (preko 7 miliona stavnika) i Faisalabad (oko 3 miliona stanovnika) i Rawalpindi (oko 1.5 miliona stanovnika).

Stanovništvo

Prema procenama iz jula 2012. godine, ukupan broj stanovnika Pakistana iznosi oko 190 miliona. Pakistan je država sa velikim procentom mladog stanovništva, jer čak 35% stanovništva pripada populaciji mlađoj od 14 godina.

Etnički sastav stanovništva Pakistana je veoma raznovrstan.

Najveći deo populacije Pakistana (44 %) čine Pandžabi, koji žive u regionu Punjab (Punjab) na istoku Pakistana.

Paštuni čine 15% stanovništva Pakistana i oni naseljavaju oblast zapadno od reke Ind, ali takođe naseljavaju i veće pakistanske gradove između ostalog i Karači.

Pripadnici etničke grupe Sindi čine 14% pakistanskog stanovništva i oni žive u pokrajini Sindh na jugoistku Pakistana. Pripadnici etničke grupe Mohadžiri (multietnička muslimanska grupa koja je u Pakistan imigrirala iz Indije) čine 7% pakistanskog stanovništva i oni naseljavaju pokrajinu Sindh na jugoistoku Pakistana. Pripadnici naroda Baloki, koji žive u Balokistanu, čine 3% stanovništva.

Pripadnici drugih etničkih grupa čine 6% od ukupnog broja stanovnika u Paksitanu, i oni uglavnom naseljavaju sever Pakistana.

Gustina naseljenosti u Pakistanu varira, ali je uočljivo da je stanovništvo većinskim delom smešteno u istočnom delu zemlje, te tako u pokrajinama Pandžab i Sind živi čak 78 % od ukupnog broja stanovnika.

Očekivani životni vek stanovništva Pakistana iznosi 64 godine za muškarce, a 68 godina za žene.

Religija

Prema odredbama pakistanskog Ustava islam je proglašen za državnu religiju i svi zakoni u Pakistanu moraju da budu u skladu sa propisima i verovanjima islama.

Od ukupnog broja stanovnika Pakistana, 95% čine pripadnici muslimanske religije, od kojih su 75% suniti (sunitski organak islama), a 25 % šiiti (šiitski ogranak islama).

Ostalih 5% nemuslimanskog stanovništva čine hrišćani, indusi, ahmadi, siki i drugi.

Pripadnici ahmadi zajednice (ahmadi su muslimanska verska grupa osnovana 1889.godine. Pakistanski muslimanani je smatraju jeretičkom grupom, jer ahmadi propovedaju da su postojali proroci i posle Muhameda) su članovi Islamskog reformističkog pokreta, frakcije unutar islama, ali im je prema Krivičnom zakonu Pakistana izričito zabranjeno da se izjašnjavaju kao muslimani, kao i da ispovedaju islam.

Jezik

Prema Ustavu Pakistana, urdu i engleski su zvanični jezici u zemlji.

Urdu kao prvi jezik, zajedno sa engleskim jezikom govori 8% od ukupnog broja stanovništva Pakistana. Urdu je, sem toga što je zvanični jezik, i jezik štampanih medija u Pakistanu.

Urdu jezik je u širokoj upotrebi u regiji Punjab, na jugoistoku Pakistana, i njime kao primarnim jezikom govore pripadnici etničke grupe Mohadžir (Muhajir), koji se takođe nazivaju i ljudi koji govore urdu jezikom (urdu speaking people).

Iako samo 8% pakistanskog stanovništva govori jezikom urdu kao svojim primarnim jezikom, on je 1947.godine proglašen za nacionalni jezik sa ciljem promovisanja nacionalnog jedinstva. Naime urdu jezik se piše modifikovanim persijsko-arapskim pismom, njegova osnova je hindu jezik, a obogaćen je rečima iz arapskog, turskog, persijskog i engleskog jezika.

Engleski jezik se u Pakistanu smatra jezikom pakistanske elite i Vladinih institucija.

Od ostalih jezika koji se govore u Pakistanu, najrasprostranjeniji je pandžabi jezik, koji upotrebljava oko 48% ljudi, većinom u regiji Punjab na istoku Pakistana. Jezikom sindi govori 12% stanovništva Pakistana, većinom u oblasti FATA (koja se nalazi na zapadu zemlje) i oblasti Khyber Pakhtunkhwa koja se nalazi na severozapadu zemlje. Jezikom siraiki govori oko 10 % pakistanskog stanovništva, dok paštu jezik govori 8% stanovništva.

Privreda i ekonomija

Decenije unutrašnjih političkih sukoba i nizak nivo stranih investicija su dovele do slabog ekonomskog rasta i nerazvijenosti Pakistana. Ipak, poslednjih godina (od 2009. do 2011.godine) ekonomija Pakistana prolazi kroz fazu stabilizacije.

Iako se pakistanska ekonomija stabilizovala nakon svetske ekonomske krize 2008.godine, još uvek se nije potpuno oporavila. Usled sloma globalnog finansijskog tržišta i krize eura, vrednost stranih investicija u Pakistanu se skoro prepolovila u periodu za 2011-2012. godinu, u odnosu na prethodni period.

Poljoprivreda zapošljava oko 40% ukupne radne snage Pakistana. U Pakistanu se najviše uzgaja pamuk, pšenica, pirinač, šećerna kana, voće i povrće.

Proizvodi koje Pakistan najviše izvozi su tekstil, pirinač, riba, tepisi i ćilimi. Ipak zarada na tekstilu predstavlja većinski deo od ukupne zarade Pakistana od izvoza.

Preko jedne trećine ukupnog izvoza Pakistana je usmereno na tržišta pet država: SAD-a, Velike Britanije, Nemačke, Hong Konga i Ujedinjenih Arapskih Emirata. Dve trećine izvoza je usmereno ka Kini, Avganistanu, Bangladešu i drugim zemljama. Jedan od glavnih trgovinskih partnera Pakistana je i Evropska unija.

Proizvodi koje Pakistan najviše uvozi su biljno ulje, naftni proizvodi, papir, plastika, čelik i čaj.

Vlada Pakistana je u novembru 2008. godine prihvatila aranžman Međunarodni monetarni fond (MMF) kako bi regulisala dužničku krizu. Zaključno sa 31.martom 2012.godine ukupan javni dug Pakistana je iznosio 12,024 milijardi pakistanskih rupija. Ovaj iznos javnog duga predstavlja 58.2% od vrednosti bruto domaćeg proizvoda (BDP) Pakistana.

Vrednost realnog bruto domaćeg proizvoda (BDP) po glavi stanovnika u Pakistanu je za 2011.godinu iznosila 1 372 dolara (USD).

Zvanična nezaposlenost u Pakistanu je u 2011.godini iznosila 6%, ali ovo ne oslikava realno stanje u zemlji imajući u vidu da se značajan deo ekonomije oslanja na crna tržišta rada.

Procenjuje se da oko 36 miliona stanovnika Pakistana živi ispod granice siromaštva.

U 2011.godini se inflacija u Pakistanu popela na 13%, da bi pred kraj godine opala na 9.5%.

Nacionalna valuta u Pakistanu je pakistanski rupi, a 1 pakistanski rupi (PKR) ima vrednost od 0.01 dolara (USD).

Istorijsko – politički razvoj

Današnju teritoriju Pakistana je prvobitno naseljavala hindu civilizacija koja je naseljavala oblasti reke Ind 2000 godina p.n.e. U 16.veku ova teritorija je postala deo Mogulskog carstva, koje je vladalo indijskim potkontinentom sve do 18.veka.

U 18.veku Britanci su preuzeli političku i ekonomsku kontrolu nad najvećim delom indijskog potkontinenta, stvarajući Britansku Indiju. Britanska Istočno indijska kompanija je upravljala ovim teritorijama, sve do pobune protiv britanske vlasti 1857.godine. Britansko Istočno indijska kompanija je nastala kao deoničarsko društvo koje je po kraljevoj povelji iz 1600.godine dobila pravo trgovine sa Indijom. Kompanija se od trgovačkog društva pretvorila u kompaniju, koja je od 1757.godine vladala Indijom preuzevši vojne funkcije i funkcije vladanja, sve do njenog raspuštanja 1858.godine.

Nakon pobune koju je organizovalo muslimansko stanovništvo 1857.godine, Britanci su počeli direktno da vladaju Indijom. Položaj muslimana je pogoršan. Muslimani su strahovali da će, ukoliko se Indija izbori za nezavisnost od Britanije, daleko brojnija hindu većina potpuno zanemariti njihova prava. Zato su počeli da rade na stvaranju partije koja će da proklamuje zaštitu interesa muslimana.

Ovi događaji će dovesti do stvaranja Opšte indijske muslimanske lige (All-India Muslim League) 1906.godine, što će označiti istorijski početak stvaranja pakistanske nacije. U tom trenutku, cilj Lige nije bio stvaranje nezavisne mulimanske države, već samo borba za poboljšanje prava muslimanskog stanovništva. Tokom godina, Liga je postala glavno reprezentativno telo indijskih muslimana, a na njeno čelo 1913.godine dolazi Muhamed Ali Džinah (Muhammed Ali Jinnah) koji će kasnije postati osnivač Pakistana.

Sve do 30-tih godina XX veka nije bilo poziva za stvaranje države sa većinskim muslimanskim stanovništvom koja bi bila nezavisna od Indije. Međutim, nakon što su Indusi otpočeli proces oslobađanja od kolonijalne vlasti, čuveni pesnik i filozof Alama Muhamed Ikbal (Allama Muhammad Iqbal), je na sastanku Lige pozvao na stvaranje posebne muslimanske države, jer bi u protivnom Južnom Azijom dominirala isključivo hindu zajednica.

Ime Pakistan je prvi put upotrebljeno 1933.godine u pamfletu „Sad ili nikad” u kome se poziva na stvaranje nezavisne muslimanske države koja će obuhvatati oblast Pandžaba, Severozapadnu graničnu provinciju (teritoriju današnje pokrajine Khyber Pakhtunkhwa), oblast Kašmira, oblast Sindh i pokrajinu Balokistan. Pred početak Drugog svetskog rata, Muhamed Ali Džinah je odbio ponudu o formiranju Ujedinjene Indije i pozvao na stvaranje nezavisne države na teritorijama gde muslimani čine većinu, odnosno na severo-zapadu i istoku Indije.

Nakon završetka Drugog svetskog rata, Britanija više nije imala dovoljno ni ekonomske niti vojne moći, da bi održavala vlast u Indiji. Nakon pregovora, odlučeno je da Indija i Pakistan postanu nezavisne države, što se i dogodilo u avgustu 1947.godine.

Ipak, odluka o teritorijalnoj podeli dve najveće provincije Pandžaba i Bengala između Indije i Pakistana je izazvala brojne migracije stanovništva i tokom kasnijih godina, etničke sukobe. Nezavisnost je takođe dovela do tenzija oko toga kome će pripasti oblast Kašmir, što je dovelo i do Indijsko-pakistanskog rata 1947.godine, koji je takođe poznat i kao Prvi kašmirski rat. Primirje je sklopljeno 1948.godine, ali je pitanje Kašmira do danas ostalo predmet tenzija u odnosima između Indije i Pakistana. Region Kašmira je i danas podeljen između Pakistana, Indije i Kine.

Nakon dobijanja nezavisnosti Pakistana 1947.godine, Muhamed Ali Džinah je proglašen za generalnog guvernera Pakistana (što je bila funkcija u rangu predsednika) i u isto vreme, za predsednika Parlamenta Pakistana. Na mesto premijera 1947.godine je postavljen Liakat Ali Kan (Lyakat Ali Khan). Država se sastojala od pet pokrajina: Pandžab, Sind, Balokistan, Severo-zapadna granična pokrajina, i Istočni Bengal. Karači je proglašen za glavni grad.

Pakistan je proglašen republikom 1956.godine, kada je donet i Ustav. General, Iskander Mirza, je postao prvi predsednik Pakistana.

Nakon parlamentarnih izbora 1954.godine, došlo je do razlika u politici između Istočnog i Zapadnog Pakistana. Zapadni Pakistan je usvojio oblik zapadne parlamentarne demokratije, dok je Istočni Pakistan postao socijalistička država.

Već 1955.godine, došlo je do formiranja dve pakistanske države. Pakistanske zapadne pokrajine Pandžab, Sind, Balokistan i Severo-zapadna granična pokrajina su formirale državu Zapadni Pakistan, dok je od pokrajine Istočni Bengal nastao Istočni Pakistan. Dve države su imale zajedničkog predsednika i zajedničkog premijera, koji su svoju funkciju obavljali iz Zapadnog Pakistana.

Nakon smenjivanja nekoliko premijera, predsednik Mirza je 1958. godine raspustio obe vlade, kako u Istočnom, tako i u Zapadnom Pakistanu, suspendovao Ustav i uveo vojni zakon. Generalu Ajub Kanu (Ayub Khan) je poveren zadatak da kontroliše primenu vojnog zakona, ali je general Kan ubrzo izveo vojni puč i proglasio novu civilno-vojnu Vladu pod svojim vođstvom. Ovim činom je počela prva od ukupno tri vladavine vojnih hunti u pakistanskoj modernoj istoriji.

Za vreme vladavine generala Kana usvojen je novi Ustav Pakistana 1962.godine, koji je proglasio državu za republiku na čelu sa predsednikom. U toku svoje vladavine, Kan je radio na jačanju odnosa sa Sjedinjenim Američkim Državama. U ovom periodu je došlo i do razvijanja pakistanskog nuklearnog programa, u čemu je Amerika značajno doprinela pružajući pomoć u izgradnji nuklearnog reaktora. Sav razvoj je bio usmeren na teritoriju Zapadnog Pakistana, što je izazvalo rađanje i jačanje nacionalističkog pokreta u Istočnom Pakistanu za vreme 60-tih godina XX veka.

Odnosi između dve države su dodatno oslabljeni nakon što je Istočni Pakistan odbio da učestvuje u kratkom ratu između Zapadnog Pakistana i Indije. Rat je izbio 1965.godine usled sukoba oko teritorijalne kontrole nad Kašmirom, a završen je mirovnim sporazumon u Taškentu 1966.godine, kojim su granice između Indije i Zapadnog Pakistana vraćene na stanje iz 1949.godine.

Ovaj sporazum je izazvao masovno nezadovoljstvo stanovništva, pad popularnosti predsednika Kana, kao i zahteve za njegovom smenom. Usled velikog pritiska javnog mnjenja Kan je sišao sa funkcije predsednika 1969.godine, a na njegovo mesto je došao general Jahja Kan (Yahya Khan).

Jahja Kan je suspendovao Ustav Pakistana iz 1962.godine i ponovo stavio na snagu Vojni zakon. Odlukom iz 1970.godine, iz imena Zapadnog Pakistana, je izbačena reč Zapadni, a Severozapadna granična pokrajina je preimenovana u pokrajinu Khyber Pakhtunkhwa (KP).

Krajem 1970.godine su održani prvi pakistanski demokratski izbori. Na izborima je još više došla do izražaja razlika između dve pakistanske države. U Istočnom Pakistanu je 160 od 162 mesta osvojila Awami liga, a u Pakistanu je ubedljivo pobedila Pakistanska narodna partija (Pakistan People Party- PPP). Nakon što je Jahja Kan, pod pritiskom lidera Pakistanske narodne partije, odbio da postavi lidera Awami lige na mesto premijera, otpočeli su protesti i socijalni nemiri u Istočnom Pakistanu.

Ubrzo je došlo do intervencije pakistanske vojske u Istočnom Pakistanu, proganjanja političkih aktivista, što je dodatno rasplamsalo sukobe i povećalo broj žrtava. Oformljen je pokret „Bengalski borci za slobodu” čiji je cilj bio stvaranje nezavisne države na teritoriji Istočnog Pakistana.

U martu 1971.godine Indija je stala na stranu bengalske oslobodilačke vojske i umešala se sa svojim trupama u sukobe. Istog meseca (marta 1971.godine) major Rahman je proglasio nezavisnost Istočnog Pakistana i stvaranje nove države Bangladeš. Ipak, pakistanske vojne snage koje su se borile u Istočnom Pakistanu su se predale tek u decembru 1971.godine, čime je i zvanično priznata nezavisnost Bangladeša. Nakon vojnog poraza, Jahja Kan je sišao sa vlasti, a na čelo Pakistana je došao lider Pakistanske narodne partije (Pakistan People Party- PPP), Zulfikar Ali Buto (Zulfikar Ali Bhutto).

Za vreme vladavine Ali Buto-a u Pakistanu je došlo do ponovnog uspostavljanja civilne vlasti, kao i do sprovođenja sveobuhvatnog procesa reformi u zemlji. Novi Ustav Pakistana je donet 1973.godine i njime je Pakistan prvi put u svojoj istoriji proglašen za parlamentarnu demokratiju. Buto je unapredio odnose Pakistana sa Sovjetskim Savezom, Kinom, kao i arapskim zemljama. Podržao je tajni plan stvaranja atomske bombe, kao reakciju na razvoj indijskog nuklearnog programa.

Ali, u ovom periodu je donet i sporni zakon kojim se ahmadi proglašavaju nemuslimanima (donet 1970.godine). Ahamdi su pripadnici muslimanske grupe koja je osnovana 1889.godine. Pakistanski muslimani je smatraju jeretičkom grupom, jer ahmadi propovedaju da su postojali proroci i posle Muhameda.

Na izborima 1977.godine, Pakistanska narodna partija i Buto su optuženi za nameštanje izbornog procesa. Socijalni nemiri su doveli do toga da zapovednik pakistanske vojske, general Muhammad Zia-Ul-Haq, izvrši vojni puč i preuzme vlast u zemlji. Bivši predsednik Pakistana Buto je uhapšen i pogubljen 1979. godine, nakon kontroverznog suđenja.

Ovaj period vladavine vojne hunte u Pakistanu koji je trajao od 1977. godine do 1988.godine, je obeležen porastom verskog konzervativizma. U Vladi Pakistana nije bilo nijednog političara, već je njen sastav bio potpuno ekspertski. Socijalna država koju je razvijao Buto je zamenjena liberalnom državom. General Zia je u Pakistanu održao referendum 1984.godine, na kome je tražio podršku od građana za sprovođenje dalje islamizacije države. Nakon što je dobio podršku od 98% glasova, produžio je svoju vladavinu za još 5 godina. Uveo je striktno poštovanje „islamskog zakona”, što je kasnije postalo osnova za jačanje verskog fundamentalizma u zemlji.

General Zia je obnovio veze sa Amerikom, a sam Pakistan je primio veliki iznos novčane pomoći od SAD-a zbog prihvatanja izbeglica iz Avganistana, nakon što su 1979.godine počeli sukobi na avganistanskoj teritoriji. Vojni zakon je na kraju suspendovan 1985.godine, a Muhamed Kan Junejo ( Muhammad Khan Junejo) je postao novi premijer, nakon što ga je general Zia postavio na tu funkciju. General Zia je umro u avgustu 1988.godine nakon pada aviona, samo tri meseca pre održavanja izbora koje je raspisao za jesen iste godine.

Na opštim izborima u novembru 1988.godine, pobedila je Pakistanska narodna partija (PPP). Benazir Buto (Benazir Bhutto), ćerka Zulifkar Ali Buto-a, je postala prva žena premijer u Pakistanu i prva žena postavljena za šefa vlade u državi sa većinskim muslimanskim stanovništvom. Ovaj period civilne vlasti u Pakistanu je trajao sve do 1999.godine i obeležen je partijskim rivalstvom i smenama na vlasti između partije desnog centra Navaza Šarifa (Nawaz Sharif) i partije levog centra na čijem je čelu bila Benazir Buto. Zbog novih programa naoružanja koje je pokrenula, kao i ekonomskih reformi za vreme svog drugog mandata na čelu Vlade Pakistana, Benazir Buto je dobila nadimak „Čelična dama”.

Nakon parlamentarnih izbora 1997.godine, Navaz Šarif je zamenio Benazir Buto na mestu premijera Pakistana. Za vreme njegovog mandata dodatno su zaoštreni odnosi sa Indijom. Kao odgovor na to što je Indija 1998.godine izvršila nuklearnu probu atomske bombe, premijer Šarif je naredio da se izvrši niz nuklearnih proba. Nuklearni testovi su izvršeni u maju iste godine, i izvođenjem ovih proba Pakistan je postao sedma nuklearna sila.

Ipak, nagli skok popularnosti premijera Šarifa je bio kratkog daha, jer je država već sledeće godine (1999.godine) ušla u novi oružani sukob sa Indijom. Nakon što su 1999.godine pakistanski vojnici zajedno sa kašmirskim militantima prešli administrativnu liniju na teritoriji Kašmira koja razdvaja Indiju i Pakistan, otpočeo je Kargilski rat, koji je trajao sve dok indijske trupe nisu ponovo uspostavile kontrolu nad graničnim područjem sredinom leta 1999.godine. Posle neuspešnog sukoba sa Indijom 1999.godine, kao i ekonomske krize koja je zahvatila celu Aziju, pakistanski premijer Šarif je potpuno izgubio narodnu podršku.

Zajedno sa narodnom podrškom, Navaz Šarif je izgubio i podršku u vojnim krugovima, te je pakistanska vojska na čelu sa generalom Pervezom Mušarafom ( Pervez Musharraf) po treći put u modernoj istoriji Pakistana 1999.godine izvršila vojni puč i preuzela vlast u zemlji.

General Mušaraf je došao na vlast 1999.godine, a 2001.godine je sam sebe proglasio predsednikom Pakistana. Sledeće, 2002.godine je održao referendum kako bi osigurao svoj ostanak na vlasti i za narednih 5 godina. Pristalice generala Mušarafa su uspele da obezbede dvotrećinsku većinu u parlamentu neophodnu za usvajanje Ustavnog amandmana, kojim je retroaktivno legalizovan Mušarafov vojni puč.
Amandman je takođa unazadio parlamentarnu demokratiju tako što su uvedene odredbe karakteristične za polu-predsednički sistem, čime su uvećana predsednička ovlašćenja. Izborno elektorsko telo Pakistana je 1.januara 2004.godine većinom glasova potvrdilo postavljanje generala Mušarafa na funkciju predsednika države.

Zbog odluke da pruži vojnu podršku američkoj vojnoj akciji u Avganistanu krajem 2001.godine, Mušaraf se suočio sa velikim unutrašnjim problemima i protestima verskih grupa, a nekoliko puta je bio žrtva pokušaja ubistva. Sa druge strane, saradnja sa Amerikom je dovela do ukidanja sankcija Pakistanu, kao i pomoć u otpisivanju duga.

U oktobru 2007.godine u Pakistanu su održani predsednički izbori, a kada je Vrhovni sud Pakistana pokušao da proveri validnost izbora, Mušaraf je preventivno razrešio funkcije predsednika Vrhovnog suda. Takođe je suspendovao Ustav iz 1973.godine, uspostavio Vojni zakon i otpočeo hapšenja političkih lidera, društvenih aktivista i advokata.

Sredinom decembra 2007.godine Ustav Pakistana je delimično ponovo uspostavljen, a Mušaraf je odlučio da raspiše parlamentarne izbore za januar 2008.godine. Bivša šefica Vlade Pakistana, Benazir Buto, vratila se u zemlju kako bi učestvovala na izborima, ali je neposredno pred izbore na nju izvršen atentat. Predsednik Mušaraf je za atentat okrivio terorističku organizaciju Al-Kaidu, dok su pristalice Benazir Buto okrivile Vladu Pakistana da je naručila njeno ubistvo. Na izborima koji su se na kraju održali u februaru 2008.godine pobedile su opozicione partije: Pakistanska narodna partija i Pakistanska muslimanska liga N (Pakistan Muslim League N – PML-N).

Nakon što su formirale Vladu 2008.godine, sada već vladajuće partije su zapretile da će pokrenuti postupak za opoziv predesednika. Nakon brojnih pritisaka, Pervez Mušaraf je 18.avgusta 2008.godine objavio da se povlači sa funkcije predsednika. Nakon objave njegove ostavke, održani su predsednički izbori na kojima je pobedio Asif Ali Zardari, muž ubijene Benazir Buto. Dolaskom Zardarija na čelo države 2008.godine, otpočeo je četvrti period demokratske civilne vladavine.

Na teritoriji Pakistana američki marinci su 1.maja 2011.godine, u tajnoj operaciji ubili vođu terorističke organizacije Al Kaida, Osamu bin Ladena, usled čega dolazi od povećanja tenzija u odnosima Pakistana i Sjedinjenih Američkih Država. (videti: odeljak sukob sa talibanima, strana 35)

U novembru 2011.godine je usled jednog američkog vazdušnog napada stradalo 24 pakistanskih vojnika, što je ponovo zaoštrilo odnose između dve zemlje i izazvalo Pakistan da ukine dozvolu za prelaz preko svoje teritorije konvojima NATO-a. Prelaz NATO konvoja je dozvoljen tek nakon što se američka državna sekretarka Hilari Klinton u julu 2012.godine izvinila za napad.

Političko – pravni sistem

Političko- pravni sistem Pakistana je uređen na osnovu Ustava iz 1973.godine, koji je usled brojnih političkih previranja dva puta suspendovan (1977. i 1999.godine) i dva puta ponovo vraćen na snagu (1985. i 2002.godine).

Pakistan se Ustavom iz 1973.godine definiše kao federalna, demokratska republika. Takođe, Ustav definiše Pakistan kao Islamsku Republiku, a islam je uspostavljen kao državna religija. Od 1973. godine do danas, osnovni tekst Ustava nije značajno menjan, ali je do sada usvojeno devetnaest amandmana, kojima se dodatno uređuje političko-pravni sistem zemlje.

Oblik vladavine u Pakistanu je parlamentarni sistem, koji karakteriše snažna povezanost Vlade i Parlamenta, postojanje predsednika kao dela izvršne vlasti ali sa slabim ovlašćenjima. U Pakistanu postoje tri grane vlasti: izvršnu granu vlasti čine predsednik države i Vlada na čelu sa predsednikom Vlade, zakonodavnu vlast vrši dvodomi Parlament, dok treću granu vlasti čini nezavisno sudstvo.

Izvršna vlast u Pakistanu je podeljena između predsednika i Vlade. Predsednik se smatra šefom države, on reprezentuje jedinstvo države i bira se na svakih 5 godina od strane izbornog tela koje je sastavljeno od članova dvodomog parlamenta i članova pokrajinskih skupština. S obzirom da je islam proglašen za državnu religiju Pakistana, predsednik mora biti musliman i ne sme imati manje od 45 godina. Predsednik Pakistana nema široka ovlašćenja, on predlaže predsednika Vlade u dogovoru sa parlamentarnom većinom. Na predlog predsednika Vlade, ili na osnovu svoje procene „da Vlada ne može da nastavi dalji rad u skladu sa Ustavom”, on može da raspusti Parlament i raspiše parlamentarne izbore. U svim ostalim slučajevima, predsednik postupa prema savetima predsednika Vlade.

Poslednji predsednički izbori u Pakistanu su održani u septembru 2008.godine i od tada se na čelu države nalazi Asif Ali Zardari (Asif Ali Zardari), koji je na tu funkciju došao nakon ostavke Pereza Mušarafa.

Zakonodavnu vlast u Pakistanu vrši Parlament (Majlis-i- Shoora) koji se sastoji iz dva doma: Donjeg doma, koji se naziva i Narodnom skupštinom, i Gornjeg doma, odnosno Senata.

Narodna skupština Pakistana ima 342 poslanika, od kojih se 272 poslanika biraju na direktnim parlamentarnim izborima, od čega je 60 poslaničkih mesta predviđeno za žene a 10 za nemuslimane. Poslanici se biraju na period od 5 godina.